Umre’den Notlar

Yıllar geçiyor. Eskiden çok zor yapılabilen seyahatler artık çok kolaylaşıyor. Eskiden çoğumuz ömrümüzde hiç uçağa binmemişken, hiç yurt dışına çıkmamışken, artık yeni nesil yaz tatilleri planlarını bile yurt dışında yapar oldu.
Bu seyahatlerden bir tanesi var ki, sakın onu hayatınızda artık sıradanlaşan diğer yurt dışı seyahatleri ile karıştırmayın. Seyahatlerin en önemlisi, en değerlisi ve en hayırlısı şüphesiz Hac ve Umredir.
Uzun süredir hayalini kurduğumuz Umre seyahatine bir vesile ile imkân bulduk. Allah nasip etti. O topraklara ayak bastık. Siz de umre yapmaya niyetli iseniz bu yazıyı okumanızda fayda olabilir. Bu yazıda Mekke ve Medine şehirlerini ziyaret ettiğimde yaşadığım şahsi deneyimleri, Fıkhi bilgilerden soyutlamaya çalışarak anlatmaya çalıştım. Aynı zamanda bazı teknik faydalı bilgileri yazının sonunda paylaşmaya çalıştım. İnsan malumunuz Umre’ye ya da hacca sık sık gidemiyor. Maalesef bazı çok önemli bilgileri de eğer çok araştırmazsa, döndükten sonra ya da iş işten geçtikten sonra öğreniyor. Bu yazıya başlarken niyetim, en fazla bir iki sayfalık bir yazı idi. Ancak bu seyahat o kadar aziz bir yolculuk ki anlattıkça bitmiyor. Konuları daha da açarak yazsak, çok rahat yazılanlar bir kitap boyutuna ulaşır.
Niyet
Umre’ye gitmeye karar vermek ve niyet etmek umreye gitmenin en önemli adımıdır. Böyle bir niyete erdikten sonra bu niyete sadık olmak çok önemlidir. Bu niyeti aldıktan sonra karşınıza, maddi, sosyal, psikolojik, iş hayatı ile ilgili, diplomatik işlemlerle ilgili onlarca problem çıkacak. İşte bu da Allah’ın kuluna imtihanının bir aşamasıdır. Allah kulunun gerçekten gelmek isteyip istemediğini imtihan etmektedir. Umreye niyet ettikten ve hazırlıklara başladıktan sonra, arkadaşlarınızla bu niyetini paylaşın, onların dualarını isteyin, helallik isteyin. Tevazu olsun kimseye söylemeyim gizli saklı olsun diye düşünmeyin. İbadetin gizlisi makbuldür. Bu doğrudur, ancak Umre öyle bir ibadettir ki, belki bir arkadaşınız, bir hususta sizden dua isteyebilir. Ben Umre nasip olmadan aşağı yukarı bir yıl önce Umreye giden bir arkadaştan umreye gidebilmek için dua istemiştim. Bu yıl hiç beklenmedik şekilde, yollarım açıldı, gitmek nasip oldu. Bunda o duaların da bereketi olduğu muhtemeldir.
Umre neden yapılır?
Herşeyden önce Umre’nin sünneti müekkede olduğunu ve Kuran-ı Kerim’de zikredilen önemli ibadetlerden birisi olduğunu unutmayalım. Peygamber Efendimiz kendisi de bizzat umre yaparak umrenin nasıl yapıldığını uygulamalı olarak göstermiştir. Maalesef günümüzde zaman zaman Umrenin çok önemli bir ibadet olmadığı, ve nafile bir ibadet olduğu algısı yayılmış. Umre Haccın özetlenmiş hali gibidir. Hac ise İslamın şartıdır. Umreye gidip geldikten sonra kesinlikle kani oldum ki, Umre ve hatta Hac yapmadan İslam dininin tamamı anlaşılamaz. Çünkü Umre’de yapılan Tavaf ve Say ibadetlerini dünyanın başka hiçbir yerinde yapamazsınız. Ancak bütün bunları bir kenara bırakalım velev ki Umre sünneti müekkede dahi olmasaydı, sadece Hz. Adem (a.s.) dan tutun Hz. İbrahim’e, Peygamberimiz S.A.V. den tutun Sahabe efendilerimize kadar en kutsal en yüce insanların anılarını taşıyan çok özel bir coğrafya olması nedeniyle bu kutlu topraklar gidilip görülmesi gerekli yerlerdi. Burada kaçırılmaması gereken nokta, Umre’ye seyahate gidilmediğidir. Umre bir ibadettir. Bu ibadeti yaptıktan rükünlerini gerçekleştirdikten sonra ziyaret niyetiyle başka yerleri de gezebilirsiniz, ancak o geziler Umre ibadetinin bir parçası değildir. O nedenle Umre ibadetinin kuralları, yasakları, gibi fıkhi konuları önce sağlam kaynaklardan okumak gerekir.

Kiminle Gitmeliyim?
Mekkenin başka bir açıdan önemini anlamak için şu hususu göz önünde bulundurmak gerekir. Mescidi Haram’da yapılan ibadetler normalden 100.000 kat daha değerli olduğu için, orada bulunduğunuz her saniyenin her dakikanın kıymetini çok iyi anlamak lazım.(“Mescid-i Haram’da kılınan bir namaz, onun dışındaki mescitlerde kılınan yüz bin namazdan daha fazîletlidir.” ( Ahmed; hadis no: 14284. İbn-i Mâce; hadis no: 1406)) Dolayısı ile, insan için en tehlikeli şey, orada kendisini oyalayacak, boş şeyleri konuşacağı kişilerdir. Cep telefonudur, ve ya kendisini ne oyalıyorsa o dur. Dolayısı ile çok samimi arkadaşlarınızla Umre’ye gitmenizi tavsiye etmiyorum. Gitseniz de orada ibadetler esnasında birbirinizi konuşturmamanız ve asıl ibadetlere zikirlere odaklanmanız çok önemli. Tabii ki bir dost insana psikolojik açıdan da fiziksel açıdan da önemli bir destekçidir. Ancak bu birbirini oyalama hususu çok risklidir. Tabi ki bir de kazanacağınız fazla sevaplardan bile fedakarlık yaparak, belki daha yavaş da yapsanız, ailecek umreye gitmek çok ayrı bir deneyimdir. Eşiniz hatta küçük bile olsalar çocuklarınızla gitmeniz çok ayrı bir deneyim olacaktır. Ben Umreye eşim ve iki çocuğum ile gittim. Başta çocuklar konusunda çok kararsız kalmıştık ancak gidip geldikten sonra iyi ki de çocukları da götürdük dedim. Üstelik küçük çocuğumuz 7 aylık olmasına rağmen çok zorlandığımızı söylemek abartı olur. Allah ona göre güç veriyor sabır veriyor.

İhram Giyme
Umre ibadetini yapan kişinin ihram giymesi şarttır. İhrama girmeden, Mekke’yi gidip gezip geldiğinizi var sayalım, sadece Mekke’yi gezmiş olursunuz, umre yapmış olmazsınız. Umre yapmak için ihram’a mikat sınırlarının dışında girerek, Tavaf, ve Say yapmanız gerekir. Sonra da saçınızı keserek ihramdan çıkmanız gerekir. Umre’ye günümüzde kara yolu ile gidilemediğinden, uçakta da ihram giymek daha zor olduğundan, ihramları havalimanında ya da evden çıkmadan giyebilirsiniz. Ancak ihram giyip, ihram namazı kılındıktan sonra ihram yasakları başlayacağından çok erkenden giymemekte fayda var. Örneğin ben aktarma uçuşu ile Cidde havalimanına gidiyordum. İhramı aktarma yaptığım yer olan Addis Ababa havalimanında giydim. İhramı giydiğinizde, ihram kıyafetini kirlendiği takdirde başka bir ihramda değiştirebilirsiniz, çıkarıp duş alıp tekrar giyebilirsiniz. (Başka bir şey giymeden.)
Dikkatli olmak gereken şeytani tuzaklar
Sudi Arabistan’a varmadan bir önemli hususu daha vurgulamak lazım. Suudi Arabistan günümüzde var olan bir devlettir. Mekke ve Medine ise Allah tarafından mübarek kılınmış beldelerdir. Bu beldeye hizmet eden onlarca devlet gelmiş geçmiştir. Dolayısı ile bu seyahatimizde Suudi Arabistan’la ilgili uygulamaları çok fazla tenkid etmemek lazım. Sabırlı olmak lazım. Nitekim biz oraya Allah’ın çağrısı üzerine gidiyoruz. Suudi Arabistan’ın kurallarını, devlet anlayışını, belediyecilik anlayışını denetlemeye, Arapların temiz mi pis mi olduğunu denetlemeye, şehircilik anlayışlarını incelemeye, ya da sosyal davranışlarını gözlemleye gitmiyoruz. Bu da şeytanın kurduğu önemli tuzaklardan birisidir. Kabe’de Araplar da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanından Müslümanlar gelmektedir. Tabi ki farklı islam anlayışlarından kaynaklı bazı uygulama farklılıkları da olabilir. Farklı coğrafyalardan ve iklimlerden toplanan insan yumağının içinde farklı temizlik uygulamaları da olabilir. Bu çok kültürlü ortamın içinde bize düşen, sabırlı olmak ve kendi kulluğumuzla ilgilenmektir.
Mekke’ye Yaklaşırken
Cidde havalimanına indikten sonra, yol boyunca bol bol telbiye* getirmek lazım. Telbiye getirirken manasını derin derin hissetmeye çalışın. Bir sürü dünyevi işin arasında, her şeyi bırakarak ve her zorluğa katlanarak Allah’ın çağrısına uyduğunuzu ve oraya geldiğinizi, Allah’ın ortağı olmadığını, her şeyin sahibi olduğunu sürekli söyleyerek motivasyonunuzu dinç tutmaya çalışın. Uzun bir yolculuk yaptınız. Çok yorgun olabilirsiniz. Ancak herşeye rağmen Umre’nin Rükunlarını tamamlayana kadar sabırlı olun. Enerjinizi yüksek tutun. Çünkü Umre tavafı özellikle de say ciddi efor gerektiren, bedensel ibadetlerdir. (Lebbeyk Allahümme Lebbeyk, Lebbeyke Lâ Şerike Leke Lebbeyk. İnnel Hamdevenni’mete Leke Velmülk. Lâ Şerike Lek)
Geldikten sonra otelde biraz yatıyım sonra Umremi yapıyım diye düşünebilirsiniz, ancak şunu unutmayın siz oraya Umre yapmaya geldiniz ve ihramdasınız. Biran evvel Kâbe i Muazzama’ya kavuşmak ve bir an önce vazifeyi ifa etmek daha önemlidir. Hem de ihram yasağı işleye bileceğiniz için riski azaltma adına ihramdan mümkün olan en erken zamanda çıkmanız önemlidir. Bu konuda artık farkına varmanız gereken başka bir konu ise, Kâbe’de başka bir zaman boyutunda yaşandığıdır. Artık normal hayatınızdaki yaşama saatlerini bir kenara bırakıyoruz. Kâbe’de gece 2’de 3’de dışarı çıkıp ibadet etmeye gitmek çok olağan bir durumdur. Kâbe’de insanlar 24 saat durmaksızın ibadet ederler. Özellikle Arabistan gibi gündüzleri aşırı sıcakların görüldüğü bir yerde zaten hayat gece yaşanmaktadır. Öğlen en sıcak saatler genellikle istirahatle geçirilir. Gece uykusu artık bu seyahat bitene kadar çok az uyunur. Saatlere namaz vakitlerinin alarmları kurulur. Namaz vakitlerine denk gelmeyen zamanlarda istirahat zamanları planlamak gerekir. Özetle Kâbe zamanda, mekânda, zihinde, ruh âleminde çok farklı boyutun içinde yaşamaktır.
MEKKE
Mekke’ye geldiğimizde ilk dikkatimi çeken şey, sabah namazı vakti olması nedeniyle sokaklar dolusu insanın namazda duruşu idi. Mekke’de zaman boyutu kesinlikle farklı yaşanmaktadır. İnsanlar namaz vakitlerini baz alarak bütün işlerini ona göre planlarlar. Orada kaldıkları her vaktin namazını muhakkak Mescidi Haram’da kılmaya çalışırlar. Sabah namazında da yetişemeyen insanlar bulundukları yerde namaza durduğundan bütün sokaklar namaz kılan insanlarla doluydu. Mekke’de ve Medine’de bütün vakit namazlarından sonra Cenaze namazı da kılındığını bilmekte fayda var.
Mescidi Harama Girince
Otele çantalar bırakıldıktan sonra, Umre tamamlanmak üzere Mescidi Haram’a gidilir. Telbiye’ler daha sık ve yüksek sesle getirilir. Mescidi Haram’a Sağ ayakla girilir. Ve artık Kabe’yi görürsünüz.
Mescid’i Haram’da erkekler ihramın sağ omzunu açarlar. Bu bir Müslümanın ve umrecinin izzet ve şeref göstergesidir. Tavaf yaparken, tavaf dualarının dışında kalan zamanlarda da bol bol zikir çekin. Zaten Kabe’de tavaf öyle mücizevi bir şeydir ki, insan her köşeden farklı bir zikir, farklı bir dua duymaktadır. Adeta Müslümanların gönülleri, birbirine akar.
Tavaf
Tavaf etmek çok zevklidir. Adeta mahşer yerinin bir provası gibidir. Dünyanın her yerinden gelen insanlar birbirine kenetlenmiş şekilde dua ederler.
Günümüzde adı modern kendi ilkel olan yaşam tarzlarının hala pençesinde boğuldukları, siyahi beyaz ayrımcılığı, zengin fakir ayrımcılığı, medeniyetler çatışması gibi problemler Kâbe i Muazzamada 1400 yıl önce çözülmüştür bile. Orada ziyaret ettiğinizde hiç kimsenin ten rengine dikkat etmezsiniz. Zaten zengin de fakir de aynı kıyafet ile ihrama girdiğinden, kim zengin kim fakir anlaşılmaz. Farklı dillerden, kültürlerden, farklı coğrafyalardan gelen insanlar bir anda birbirinin en yakın dostu oluverir. İnsan en yakın akrabasının evinde misafirlikte iken bile insanlarla bu kadar samimi ilişki kuramaz. Binlerce Müslüman dilini bilmediği kardeşine selam verir, zemzem ikram eder, peçete ikram eder, dua eder, sarılır… Gönüller birbirine akar. Bireyler kitle halini alarak, birlikte akar. Orada her bir köşeden farklı bir zikir yükselir, insan hiçbir dua ve zikir bilmeden Kâbe’ye gitse, adeta sadece etraftan duyduğu zikirleri tekrar etmesi ona yeter. Bu müthiş iklimde, insanın aklına günah gelmez. Şeytan bu muhitlere korkusundan ve utancından uğrayamaz. Artık çaresiz kalmıştır.
İslam semavi bir dindir. “İslam akıl dinidir” diyen kişiler Hacerül Esved taşında elenirler. Çünkü orda akıl ve mantığa aykırı bir şekilde Allah bizden taşa selam vermemizi istemektedir. Orada gerçekten iman etmemiş kişiler bu eylemi yapamazlar. İnsanlar hacerül esvedi öyle bir selamlarlar ki onları gören Hacerül Esved’in o selamı aldığından emin olur. Dünyanın hiçbir yerinde insanlar bir taşa bu kadar inanarak canı gönülden selam veremezler.
Say’a yöneliş
Tavafı bitirdikten sonra, Makamı İbrahim hizasına gelen bölgede Tavaf namazı kılınır. İlk rekatta Kafirun suresi, ikinci rekatta ihlas suresi okunur. Sonra Say yapmaya devam edilir. İşaret levhalarında “to Masaa “yazmaktadır.
Zem Zem
Bu sırada bol bol zem zem içmeyi unutmayın. Zem zem su değildir. Zem zemi suya indirgemek çok yanlıştır. Zem zem Hz Hacer’in tevekkülü ve çaresizliği ile çırpınışları üzerine Cebrail Aleyhisselamın mücizevi şekilde yerden çıkardığı abı hayat suyudur. O mübarek bir sudur. Mekke’de iken geçirilen her vakitte bol bol zem zem içilmelidir.

Say İbadeti
Say ibadeti Hz Hacer validemizin, oğluna su ararken çaresiz şekilde Safa ve Merve tepeleri arasında koşmasının adeta yeniden canlandırılmasıdır. Dolayısı ile bu ibadeti yaparken bu psikolojiyi anlayıp bu ruh haline odaklanmaya çalışmak gerekir. Eskiden safa ve Merve tepeleri daha belirgin şekildeydi. Ve bu iki tepenin arasında çukur bir alan vardı. Hz Hacer Validemiz bu iki tepede iken oğlu Hz. İsmaili rahat şekilde görebiliyordu ancak çukur bölgeden geçerken göremediğinden hızlıca koşarak diğer tepeye çıkıyordu. Bu nedenle say alanında Safa tepesine daha yakınca bulunan bölgede yeşil ışıklarla işaretlenmiş erkeklerin koşması gereken bir alan bulunmaktadır. Bu yeşil ışıkları koşarken, insanların bütün günahlarını itiraf ederek, af dilemesi bu şekilde yalvararak çırpınması gerekmektedir.
Say ibadetinin dualarını okuyun. Günümüzde yapılan genişletme çalışmaları ile say alanının hizasında üst katlar yapılmıştır. Eğer alt katlarda aşırı yoğunluk varsa, ve grubunuzda yaşlı ya da çocuklu kişiler varsa üst katları tercih edebilirsiniz.

Saç Tıraşı
Say ibadeti bittiğinde, ihramdan hemen çıkabilmek için mescidi haramın içinde kesmeye çalışmayın. Oradan uçuşan kıllar Mescidi Haramın içine gidebilir. Otele geçin, otelinizde saçınızı rahatlıkla kesebilirsiniz. Zaten her yerde berber dükkânları da var. Fiyatları aşağı yukarı Türkiye fiyatı gibi.
Umreniz saçınızı kestikten sonra bitti. Saçın ne kadar kesileceği ile ilgili de çok sorular soruluyor. Bu hususun en azı, en efdali şeklinde farklı uygulamalar mevcut. Ancak erkekler için sünnet olanı, ve Peygamber Efendimiz’in 3 kere dua ettiği zümre, kafasını kazıtanlar. Dolayısı ile tarzım bozulur, şeklim bozulur demeden, kafanızı kazıtın arkadaşlar. Bu kazıtma olayını sadece fiziksel bir eylem olarak görmeyin. Az önce bütün günahlarınızdan tövbe ettiniz, Allahüteala inşallah bu duaları kabul ettiyse birçok yükünüzden kurtulmuş olursunuz. O zaman bu psikolojik hali bedensel bir eyleme dökmek lazım. İllaki hepimizin işi var gücü var. Eşi var, nişanlısı var ya da bir zevceye talip olacak. Hayatımızın bu en önemli anında bunları çok düşünmeyin. Saçınız zaten siz daha eve dönmeden 2 numara saç tıraşı kadar uzar. Bir aya kalmaz eski haline döner. Ancak mahsuru olan kişiler dört bir yandan ucundan bir parmak boğumu kadar da keserek ihramdan çıkabiliyor. Her ne hikmetse, bu saç kazıtma sünnetini Türk hacılar malesef çok fazla uygulamıyor. Uzak doğulu hacılarda ise neredeyse istisnasız herkes saçını kazıttırıyor. Kadınlar için saçın uç kısmından bir parmak boğumu kadar kesiliyor oluyor.
Saçları kestikten sonra :
Allah kabul etsin.
Ancak bu ilk umre idi. İsterseniz tekrar Mikat alanlarını çıkarak tekrar umre yapabilirsiniz. Eğer gücünüz varsa tekrar tekrar umre yapın. Mekke’de bulunduğunuz sürenin çoğunu Mescidi Haram’da geçirmeye çalışın. Taksilere bindiğinizde taksiciler mikat alanını bilmektedirler. Bunlardan en yakını olan Hz. Ayşe Camisine gidip gelebilirsiniz. Farklı mikat yerlerini de öğrenip onlara da gidebilirsiniz. Hz Ayşe camisine gidiş geliş kişi başı 10 Riyal civarı tutmaktadır.
Mekke’de geçirilen her an adeta La İlahe İllallah kelimesinin bir tecellisidir. Bütün yollar, bütün zihinler, bütün bedenler Kâbe’ye doğru akarlar. Mekke’nin içinde Kâbe yoksa adeta başka hiçbir şeyin bir önemi yoktur. Herkes oraya Kâbe’yi ziyarete gelmiştir. Herkesin gönlünde Kâbe vardır. Dilinde Kâbe vardır. Mekke’nin çok ilginç bir özelliği, daha Mekke’ye geldiğim ilk gün, daha Mekke’nin fiilen içinde iken ayrılık hüznü ile doluyor insan. O öyle bir vuslat öyle bir zevk ki, ondan ayrılacağını bilmek ilk günden itibaren insanı üzüyor. Mekke’den ayrılırken, mutlaka tekrar gelmek için, mümkünse orda ölmek için dua etmek lazım.
Mescidi Haram’da Umre ’den Başka Ne yapabilirim?
Hicri İsmail’de Namaz Kılın: Kâbe’nin hemen önünde bulunan yarım daire şeklindeki alan Hicri İsmail olarak adlandırılır. Burada namaz kılmak çok sevaptır. Burası her daim kalabalıktır. Buraya girmek de çok zordur. Burda namaz kılmak da çok zordur. Ancak şartları zorlayın. Buraya muhakkak girerek burada namaz kılmaya çalışın. Mesela vakit namazlarından önce buraya gelerek vakit namazınızı buraya yakın bir yerde kılarsanız, namaz bitince açılır açılmaz kimse girmeden buraya girebilirsiniz. O sırada namazı kılmanız daha kolay olabilir.
Makamı İbrahim’de Hz İbrahim’in ayak izlerine bakın: Kâbe’nin Kapısının bulunduğu yerdeki altıgen cam bölümün içinde Hz İbrahim’in ayak izleri bulunan kutsal taş bulunmaktadır. Bu taş Kâbe tamir edilirken asansör görevi görmüştür. Bu taşı muhakkak görün.
Mültezem’de dua edin: Kabenin Kapısı ile Hacerül Esved taşı arasındaki alana mültezem denir. Burada yapılan dua çok değerlidir. Burada edilmesi gereken özel dualar için umre rehberine bakabilirsiniz.
Zem Zem için. Mescidi Haram’da kaldığınız sürece bol bol zem zem için. Zem zem içerken edilecek duaları okuyun.
Hacerül Esvedi Öpün: Günümüzde çok zor olsa da mücadele edin. Hacerül esvedi öpmeye çalışın. Çok zordur ama Allah izin verirse belki başarırsınız. Ancak bunu yapmak için kendinizi ya da başkalarını zor durumda bırakmayın. Hacerül Esvedi Öpmeye çalışırken sakatlanırsanız, bu sefer diğer ibadetlerden de olursunuz. (Günümüzde gerçekten zordur ancak denemek lazım.)
Tavaf Edin: Mescidi Haram’da umreniz bitse de bol bol tavaf edin. Hatta imkânı olan, gücü olan Tavafı Kübra denen 49 tavaftan oluşan tavafı yapabilir. Malumunuz namaz ibadeti her yerde yapılabilse de tavaf ibadeti sadece Kabe’de yapılabilmektedir. Dolayısı ile bol bol tavaf edin. Vakit namazlarından sonra tavaf edin. Namazdan önce tavaf edin. Kısacası çok tavaf yapın.
Namaz Kılın: Mescidi Haram’da bol bol nafile namaz kılın. Vakit namazları için bol bol kaza namazı kılın. Nafile namazlar kılın. Vakit namazlarından sonraki cenaze namazlarını muhakkak kılın.
Kabeyi Seyredin: Yorulduğunuzda oturun uygun bir yerden Kâbe-i Muazzama’yı izleyin. Allah’ın Müslümanlara bir rahmeti, Kabeyi izlemek bile sevaptır.
Tavaf edenlere Zem zem ikram edebilirsiniz. Tavaf ederek yorulan Müslümanlara, Zemzem ve peçete gibi onlara yardımcı olacak şeyleri, tavafı kesmeden ikram edebilirsiniz. Özellikle Irak köşesi ile Şam köşesinin bulunduğu alan daha geniş olduğu için orada daha tenha alanlar bulabilirsiniz.
Fotoğraf Çekme Konusu: Kâbe’de fotoğraf çekmek yasak değildir.(Profesyonel Fotoğraf makineleri yasaktır. Cep telefonu ile fotoğraf çekilebilmektedir.) Tabii ki böyle özel bir anınızı fotoğrafla ölümsüzleştirmek istiyorsunuz. Ancak fotoğraf çekilirken ibadet edenleri engellememeye dikkat etmek lazım. Çok abartmadan, sadece ilerde özleminizi azaltması için birkaç fotoğraf çekebilirsiniz.(Fıkhen, caiz midir, değil midir bilmiyorum. Ama ben çekmek istedim.) Kendiniz de ibadet ederken ibadetin huşusunu bozacağından fotoğraf çekme işlerini en sona bırakın. İbadetler bittikten sonra, uygun yerlerde, tavafı ya da namaz kılan insanları engellemeyecek şekilde fotoğraf çekebilirsiniz. Bu minik action kameraları(Go Pro gibi) aslında bu işler için birebir. Çok küçük olduklarından, hem insanların huşusunu bozmadan, dikkat çekmeden, hem de kolayca cebinizde gezdirerek resimlerinizi bu kameralarla çok rahat çekebilirsiniz. Bir de whatsaptan video araması yapmayın. Niye diyeceksiniz, , örneğin gecenin yarısında arama yaptınız, aramayı açan kişi Kabe’yi izliyor ancak Kabe’deki kişi muhtemelen evinde pijaması ile oturan, belki de yatan bir adam görüyor olabilir. Bu şekilde çok arama yapan kişi gördüm. Bir de telefonu daha iyi çeksin diye havaya kaldırıyorlar, bütün insanlar karşıdan gelen görüntüyü görüyor. Bu da oranın edebine aykırı bir durum oluşturabiliyor.
Mescidi Haram’ın dışında…
Sevr Mağrasını Ziyaret Edin: Mekke’de ibadet dışındaki ziyaret türündeki işleri bol vaktiniz varsa yapın. Mesela Sevr Mağrası çok yukarıdadır. Oraya çıkıp inmesi en azından 2-3 saatinizi alır. Üstelik o yorgunlukla daha fazla ibadet etmekte zorlanırsınız. Ancak çok vaktiniz varsa, uzun süreli bir umre yapıyorsanız buralara çıkabilirsiniz. Buraları görmek, Resulullah’ın bastığı yerlere basmak lazım. Vaktiniz darsa, dağa çıkmadan aşağıdan da bu mağaranın bulunduğu dağı en azından görebilirsiniz.
Hira Mağarasını Ziyaret Edin: İlk Ayetin geldiği yüce mağara olan Hira mağrası da muhakkak görülmesi gereken çok özel yerlerden birisidir. Vaktiniz varsa burayı da muhakkak görmek gerekir. Ancak yukarıda dediğim gibi bu gezileri diğer ibadetlerle karıştırmamak gerekir.
Arafat Dağına Çıkın: Arafat dağı, ismi dağ olsa da küçük bir tepeciktir. Burası Hz. Adem ve Hz. Havva’nın tövbelerinin kabul edildiği kutsal yerdir. Burası Hac mevsiminde vakfeye durulan yerdir.
Bekke Vadisinin Büyüleyici mekanlarını uzaktan da olsa görün: Arafat dağından başlayıp Mekke’ye kadar devam eden vadiye Bekke vadisi denir. Bu vadi çağlar boyunca tarihi olaylara tanıklık etmiş kutsal bir vadidir. Hz İbrahim’in oğlu Hz İsmail’i kurban etmeye getirdiği yer, Şeytanı taşladığı yer buradadır. Medinelilerin Peygamberimiz Hz. Muhammed’e S.a.v. biat ettikleri Akabe mevki buradadır. Mina, Müzdelife gibi Hac ibadetinde bulunulması gereken yerler de bu vadi üzerindedir. Bu vadinin devamında yol Mekke şehrine, Cin Mescidi ve Hz Hatice’nin metfun bulunduğu Cennetül Mualla mezarlığına çıkmaktadır.
Alışverişinizi acele, kısa ve hızlı yapın: Tabiki dünyanın farklı yerlerinden buraya geldiniz. Gerek sevdiklerinize gerekse kendinize bir anı olması için alışveriş yapmak istiyorsunuz. Özellikle de başka yerlerde kolay bulamayacağınız giysiler ya da başka ürünleri bulabiliyorsunuz. Alışveriş yapın, ancak alışverişe dalmayın, çok vakit harcamayın. Alel acele, hızlı şekilde beğendiğiniz şeyleri seçin alın. (Bu arada Medine’ye gidecekseniz alışverişinizin bir kısmını oraya erteleyebilirsiniz. )
Mekke’den ayrılmadan Mescidi Haramı tekrar ziyaret edebilirsiniz. Son kez dua edin. Duanızda bu mübarek beldeye tekrar gelmeyi murad edin. Bol bol dua ederek ayrılın.

Umre ile ilgili Bazı Hadisler

• “Kâbeyi tavaf etmek, bir nevi namaz kılmaktır. Şu var ki, Allah tavafta konuşmaya izin vermiştir. O halde, tavaf esnasında konuşan kimse hayırdan başka bir şey konuşmasın.” (İbn Hacer, 3/482; Hakim, 2/267)
• Hz. Aişe’den nakledilen bir rivayete göre, Hz. Peygamber (a.s.m) “Kâbe’ye bakmak ibadettir.” diye buyurdu.(bk. Kenzu’l-Ummal, h. No: 34647).
• “Allah iki Umre arasında yapılan (küçük) günahları affeder. Allah katında kabul olunan Haccın karşılığı ise ancak Cennet’tir.” – Buharî ve Müslim –
• “Hac ve Umre yolcuları Allah’ın seçkin misafirleridir; dua ettiklerinde dualarını kabul eder, tövbe ederlerse de tövbelerini kabul eder.”– Nesaî ve İbn-i Mace –
• “Hac ve Umre’yi peş peşe yapınız, çünkü böyle yapılan Hac ve Umre körüğün demir, altın ve gümüşteki pası yok ettiği gibi, fakirliği ve günahları yok eder. Kabul edilen Hac’ın karşılığı ancak Cennet’tir. Güneş, gününü ihramlı ve telbiye ile geçiren mü’min kişinin günahlarıyla batar ve böylece o kişi günahsız kalır.” – Nesaî ve Tirmizi –

MEDİNE
Mekke’den sonra ya da önce ziyaret etmemiz gereken ikinci kutsal şehir Medine-i Münevvere’dir. Mekke’den Medine’ye giden iki farklı yol vardır. Bu yollardan sahil yolunu tercih edin, çünkü yol üzerinde çok önemli bir yer olan Bedr Savaş alanının bulunduğu Badr beldesini görmüş olursunuz. Burası Medine’ye 140 km uzaklıkta olduğundan Medine’den tekrar gelmek biraz zordur. Maalesef bizi diğer yoldan getirdiler. Tekrar gitme şansı bulamadık.
Salavat Getirme

Medine’ye giderken ağzımızdan salavatları hiç eksik etmeyelim. Sıradan bir şehre gitmiyoruz. Kâinatın yüzü suyu hürmetine yaratılmış Nebiler Nebisinin ebedi istirahatgâhına gitmekteyiz. Efendimiz ’in Peygamberlik hayatının 12 yılı Mekke’de 10 yılı ise Medine’de geçmiştir. Medine’ye hicretten sonra Bedir, Uhud ve Hendek savaşları yapılmıştır. Peygamber efendimiz Mekke’yi fethetmesine rağmen, geri Medine’ye dönmüştür. Bu olay çok önemli müthiş bir olaydır. Çünkü Mekke’nin fethinden sonra birçok sahabi dahi Efendimiz S.a.v.’ ın Mekke’de kalacağını düşünmüş. Ancak o yine vefasını ortaya koyarak kendisine en zor zamanda kucak açan Medinelilere geri dönmüştür, üstelik veda haccında vefat tarihinin yakın olduğunu bildiği halde yine Medine’ye giderek orada vefat buyurmuşlardır.
Medine halkının bu yumuşak başlılığı ve açık yürekliliği bugün dahi Sudi Arabistan halkı tarafından dile getirilmektedir. Medineli/ Medeni insanların daha iyi huylu olduğu söylenmektedir.
Medine’de Mekke’dekinden çok farklı bir hava vardır. Mekke’de kulluğun, ibadetlerin ve tevhidin ön plana çıktığı bir dönem geçilmişken, Medine’de ise çok derin bir hüzün, derin bir yâd ve derin vefa hisleri duyulur. Medine’de sadece Nebiler Nebisi S.a.v. değil, Ehli Beyt, Efendimiz’in akrabaları, 10.000’i aşkın sahabi, tabiin ve nice hak âşıklarının kabri şerifleri bulunur. İstanbul için taşı toprağı altın denir ya, bu beldenin de adeta taşı toprağı Nur’dur. Medine’de Mekke’deki gibi bir heyecan şevk havası yoktur. Bir sükûnet ve saygı iklimi vardır.

Mescidi Nebevi/Cennet Bahçesi
Medine’de Mescidi Nebevi’ye girmeden önce internetten mescidi Nebevi’nin dönemsel olarak eklentilerini gösteren planlarını indirin. Orada göreceğiniz devasa yapının 8/9 ‘u yani nerdeyse tamamı 1994 yılında yapılmıştır. Sadece en içte kalan küçük bir kısım, Peygamberimiz S.a.v. in bizzat inşaatında çalışarak yaptığı kısmın bulunduğu yerdir. Tabii ki o zamanki mescidin bütün duvarları, çatısı, sütunları hepsi değişmiştir. Ancak yerleri aynı yerde durmaktadır. Mescidi Nebevi’nin en içindeki kısma Cennet Bahçesi denmektedir. Buraya girip burada namaz kılmaya çalışın. Özellikle de efendimizin kabri şeriflerinin olduğu kısım ile minberinin olduğu kısım arasındaki sütunların olduğu yerlerde namaz kılmaya çalışın.
Buraya girebilmek için sabırlı olmalısınız. Çünkü izdiham yaşanmaması için insanları kademeli olarak içeri almaktadırlar. Geceleyin 2-3 gibi girme şansınız daha yüksektir.

Selam Kapısı
Mescid-i Nebevi’de her namazdan sonra Selam Kapısından girilerek Peygamber Efendimiz’in Kabri şeriflerine salat ve selamlar eşliğinde ziyaret gerçekleştirilir. Bu sırada okumak üzere bol bol salat ve selamları ezberleyin. Sürekli tekrar edin. Etrafınızdaki insanlarla başka şeyleri konuşmayın. Orada Peygamberin huzurundasınız. Sabırlı olup salat ve selamları kesmeden okumaya çalışın. Konsantre olmaya çalışın.
Mescidi Nebevi’nin içinde Cennet Bahçesi kısmında ya da başka yerde, bir müddet de olsa oturduğunuz yerde uyumaya çalışın. Bu şekilde niyete göre rüyada Efendimiz’in S.a.v. nur cemalinin görüldüğü söylenir. Hatta bu nedenle Mescidi Nebevinin avlusunda geceleri yatan çok hacı bulunur. Oteli olmasına rağmen insanlar oraya gelerek rüya görme niyeti ile uyumaktadırlar.
Mescidi Nebevi’de her sütunun her mekânın ayrı bir önemi vardır. Bu mekânları önceden öğrenin. Mesela Hz. Ayşe’nin sürekli beklediği Sütuna Ayşe Sütunu denir. Hz Ebubekirin Evinin olduğu bölüm şu anda Mescidin içinde kalmıştır. Validelerimizin evleri Mescidin içinde kalmıştır. Hz Ebubekir ve Hz Ömer’in mezarı efendimizin hemen yanı başında birer adım geriye doğru durmaktadırlar.
Cennetül Baki Kabristanı
Mescidi Nebevi’nin hemen yanı başında bir yer vardır ki, orası Peygamber Efendimiz’in ehli beyti, eşleri, çocukları, ve çok önemli sahabiler başta olmak üzere 10.000 sahabe’ye ev sahipliği yapar. Cennetül Baki Mezarlığı kesinlikle umre ziyareti boyunca en çok insanı etkileyen yerlerden birisidir. Bu mezarlıkta Sudi kuralları gereği mezar taşlarında herhangi bir isim yazmamaktadır. Ve maalesef kabristana kadınların girişine izin verilmemektedir. Cennetül Baki Mezarlığı günde iki kez açılmaktadır. Birincisi ikindi namazından sonra bir saat, ikincisi ise sabah namazından sonra iki saattir. Bu kabristana hala defin devam etmektedir. Cennetül Baki mezarlığını ziyaret ederken Kabirdekilere “Selamun Aleyküm ya ehli kubur” şeklinde selam verebilirsiniz. Cennetül Baki mezarlığında mezar taşlarında isim yazmadığı için, önemli kişilerin kabirlerini gösteren küçük boyutta bir krokiyi cebinizde götürüp yerinde bakabilirsiniz.
Mescidi Nebevinin Dışında Görebileceğiniz Yerler:
Uhud Şehitliği: Uhud Savaşının yapıldığı yerdedir. Şehitlikte Uhud savaşında Hz. Hamza ve Musab Bin Umeyr de dâhil olmak üzere Uhud savaşında şehit olanlar yatmaktadır. Uhud savaşında tarihi önemi olan okçular tepesini de görebilirsiniz.
Hendek Savaşı Mescidi: Kafirlerin Uhud savaşının ardından Medine’yi istila etmek için birçok kabileden askerlerle birlikte gelerek Medine’ye girmeye çalıştıkları bölge’de günümüzde Hendek bulunmasa da bir Mescid Bulunmaktadır. Bu savaş kafirlerin mücadelede azimlerinin kırıldığı ve düzenlerinin bozulduğu önemli bir savaştır.
Bedir Şehitliği: Medine’ye biraz uzaktadır. Yaklaşık olarak 140 km uzaklıkta olmasına rağmen, eğer vaktiniz varsa mutlaka görülmesi gereken yerlerdendir.
Kıbleteyn Mescidi ve Kuba Mescidi: Söz konusu mescitler de yine Peygamberimiz s.a.v. in anılarının bulunduğu mescitlerin yerine yapılan mescitlerdir.
Hicaz Demir Yolu Medine İstasyonu: Osmanlı Sultanlarından II. Abdülhamt tarafından yaptırılan tren istasyonu Mescidi Nebevi’ye yürüme mesafesindedir. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
Kuran-ı Kerim Sergisi: Mescidi Nebevi’nin karşısında bulunan sergide ender el yazması eserler bulunmaktadır.

Allah Umrenizi Kabul etsin, yolunuzu tekrar bu topraklara düşürsün.

Teknik Bilgiler/ Gitmeden Alınması Gereken Şeyler
İhram: Erkekler için iki parça beyaz bez. Kadınlar için kendi kıyafetleri ihram sayılır. (Namaz elbisesi kullanılabilir.)
Kemer: İhramın alt kısmının düşme riskini azaltmak için normal bir kemer. (Deri olabilir.)
Terlik/Sandalet: İhramlı iken giymek üzere rahat bir terlik. (Arkası açık olması gerekir.)
Çanta: Mescidi harama girerken terliğinizi çıkartacaksınız. Aynı zamanda bir şişe zem zem yanınızda taşıyabilirsiniz. Cüzdanınız, pasaportunuz, hacı kartınız, tesbih ve umre klavuzu gibi şeylerin içine sığabileceği büyüklükte bir çanta. İhramlı iken sırt çantası takmak zor oluyor. Bel çantası ya da heybe şeklinde takılan bir çanta olabilir.
Tavaf meshi/patiği: Mescidi Haram’da umreniz bittikten sonra da bol bol tavaf yapın. Mescidi Haram’da halı olmadığından mermer ayağı bir müddet sonra acıtmaya başlıyor. Özellikle 49 tavaftan oluşan tavafı kübra gibi ibadetlerde ayağınız acımaya başlayacaktır. Bir mesh, patik götürebilirsiniz ya da gittiğinizde ordan temin edebilirsiniz.
Takke: İhram’dan çıktıktan sonra başınızda bir takke bulundurun. Hem güneşten korunursunuz hem de sünneti yerine getirmiş olursunuz.
Otomatik tesbih: Uçaklarda hosteslerin yolcu saymak için kullandığı tarzdaki tesbihlerden yanınıza alın. Tavaflarda, Say yaparken şavtları (turlarınızı) saymanıza yardımcı olur.
Pişik Kremi: Sudi Arabistan genellikle sıcak bir ülke. İhramlı iken iç çamaşırı giyilmediğinden pişik kremi götürmeniz önemlidir. Orada iken bir sağlık sorunu yaşamanız bedenen yapılacak ibadetleri azaltacağından kendinize iyi bakın.
Dudak Kremi: Sudi Arabistan’da nem oranı oldukça düşük olduğundan dudaklarınız çatlayacaktır. Dudaklarınızı nemlendirici kremle koruyabilirsiniz. İhramlı iken deri koparmamanız gerektiğini düşündüğünüzde ibadetin sağlığı açısından bu tür önlemler önemlidir.,
Umre Rehberi : Tavaflarda ve Say yaparken okunması gereken dualara bakmak için gerekli olacaktır. Her zaman yanınızda rehber olmayacak.
Suluk: Orada iken bol bol zem zem içebilmek, ve otele giderken de götürebilmek için yanınızda suluk bulundurun.
Sabır: Oraya giderken yanınıza almanız gereken en önemli şeylerden birisi de sabırdır. Başınıza ne gelirse gelsin, sinirlenmeyin, sakin olun sabırlı olur.
Bilgilenme: Kitaplardan, Youtube’dan Umre nasıl yapılır videoları izleyin. Hz İbrahim’in hayatını ve tabi tutulduğu imtihanları tekrar okuyun. Hz. Muhammed’in S.A.V. hayatını tekrar hatırlayın. Mekke’de bulunan yerleri önceden öğrenin. Medine’deki ziyaret yerlerini önceden araştırın.
Kabe-i Muazzamayı İnceleyin: Kabe’nin köşelerini, ve hicri İsmail, Makamı İbrahim gibi yerleri gitmeden öğrenin. Hacerül Esved’in bulunduğu köşe tavaf yaparken sizin için referans noktası olacak.
Ezberleme: Tavaf ve Say dualarını, Telbih ve farklı zikirlerden ezberleyebildiğinizi ezberleyin.
Makas: İhram’dan çıkmak için saçınızı kesmeniz gerekecek. (Özellikle bayanlar için otelde kesebilmeleri için lazım)
Temizlik: Umre’ye gitmeden, tırnakları kesin, gereksiz kılları kesin. Yola çıkmadan Gusül Abdesti almayı unutmayın.
Telefon Hattı: Sudi Arabistana indikten sonra Havalimanında telefon hattı alın. Özellikle eşi ile gidenler, hem kendine hem eşine birer tane hat alsın. Kaybolma durumunda iletişim kurabilirsiniz. (50 Riyal’e 2GB internet Paketi olan bir hat almıştım. )Unutmayın Mescidi Haram’da tavaflar kadın erkek karışık yapılmaktadır ancak namaz vakitlerinde görevliler kadınları arka tarafa yönlendirmektedir. Bu sırada birçok kişi eşini kaybetmektedirler.
Riyal Bozdurma: Havalimanındaki döviz bürolarından yanınıza riyal alın. Her an lazım olabilir. Mekke’ye indikten sonra böyle dünyevi işler boş yere sizi oyalamasın.
Mide Gazını Giderici ilaçlar: Mescidi Haramda Abdest alınacak yerler çok uzakta kalmaktadır. Bir defa abdest alıp gelmek için en azından 20 dk’nız gider. Özellikle kalabalık zamanlarda gidip gelmeniz çok vakit alır. Bu yüzden abdestinizi bozacak mide fesatlarından korunma adına mide gazını önleyici ilaçları yanınızda bulundurabilirsiniz. Oteldeki yemekleri az yemek de bu konuda yardımcı olabilir.

Zem Zem Götürmek İsteyenler:Günümüzdeki kurallara göre insanların valizlerine Zem zem koymalarına izin verilmiyormuş. Yerel makamlar ülkenize zem zem götürmek için havalimanında zemzem almanızı tavsiye etmektedirler. Ben yine de on litre sağlam bidonlara zem zem koydum, aşağıya verdiğim valizin içine koydum. Herhangi bir sorun çıkmadı, sağ salim şekilde taşıdım. Kapaklardan kaçırmaması için poşetten kapakların altına yalıtım yaptım. Ancak zem zem bidonun direk valiz olarak verirseniz, havalimanında o bidonlara el konulduğunu öğrendim.(Havalimanında zemzemin 5L si 8 Riyal’e satılıyordu. Ona göre yanınızda Riyal bulundurun.)

Kabe’i Muazzama’nın Köşeleri ve Yakın Çevresi

Mescidi Nebevi’nin Yapılış Evreleri

Cennetül Baki Mezarlığı Krokisi